از ابزارهایی که در دوربین عکاسی بوسیله آن یکی از پارامترهای نور کنترل میشود دیافراگم (aperture) است، که در اصطلاح به آن دیاف هم گفته میشود و آن را با علامت F نشان میدهند. مطمئن باشید پس از مطالعه این مقاله و بويژه بعد از تماشای ویدیوی آموزشی هر آنچه درباره نقش دیافراگم در عکاسی باید بدانید را خواهید دانست.
تعریف دیافراگم چیست؟
خیلی ساده و بدون اضافه گویی دیافراگم دریچهای است برای کنترل میزان نور ورودی به دوربین عکاسی. بوسیله دیافراگم که کاملا عملکردی شبیه به مردمک چشم انسان دارد، در دوربین عکاسی میتوانید شدت نور ورودی به دوربین را کنترل کنید. اگر دیافراگم را به یک دریچه تشبیه کنیم اینگونه میتوانیم بگوییم که هر چقد این دریچه را باز کنیم مقدار یا شدت نوری که وارد فضای دوربین میشود بیشتر خواهد بود و برعکس هر چه قد این دریچه را ببندیم شدت نور را کاهش دادهایم. شکل زیر میتواند یک تصویر کلی از کارکرد دیافراگم را به شما نشان دهد.همانطور که در تصویر میبینید مقدار دیافراگم یا f-stop را با اعداد نشان میدهند. هر چه این عدد کوچکتر باشد یعنی دریچه دیافراگم بازتر و هر چه این عدد بزرگتر شود دریچه دیافراگم نیز بستهتر خواهد بود.
تشابه دیافراگم با مردمک چشم
بالاتر گفته شد که ایده دیافراگم در دوربین عکاسی از مردمک چشم انسان الهام گرفته شده است. مردمک چشم در محیطی که نور زیادی وجود داشته باشد تنگ میشود و بلعکس در یک محیط کم نور مردمک چشم گشاد میشود تا نور بیشتری برای بدست آوردن تصویری واضحتر وجود داشته باشد. اگر این رابطه را به خوبی درک کنید قادر خواهید بود بهترین نتیجه را از تنظیمات دیافراگم برای بهبود عکاسی خود بگیرید. وقتی در یک فضای تاریک قرار دارید با باز کردن دریچه دیافراگم حجم نور بیشتری را به سنسور دوربین میرسانید و زمانی که محیط عکاسی شما پرنور باشد باید با بستن دیافراگم از برخورد مقدار زیاد نور به سنسور جلوگیری کنید. البته این تنها راه نیست و در بخش مربوط به شاتر و ایزو راههای دیگری را هم خواهید آموخت.
عمق میدان
یکی از مباحث مهم در عکاسی عمق میدان است. اصطلاحی که در بین عامه مردم به عنوان تاری یا محو بودن بخشی از عکس معروف است. به لطف گوشیهای همراه این روزها اکثرا با این مقوله آشنایی دارند. هر چند در تلفنهای همراه این اتفاق بصورت فیک رقم میخورد. اما تنظیم دیافراگم در دوربینهای عکاسی تاثیر مستقیمی در میزان عمق میدان یا در واقع اینکه چه مقدار از عکس را فوکوس ببینیم میگذارد. اگر رابطه زیر را بخاطر بسپارید براحتی متوجه تاثیر دیافراگم بر عمق میدان خواهید شد.
دیافراگم بازتر = عمق میدان کمتر = مقدار بیشتری از عکس تار یا محو خواهد بود/ مناسب عکاسی پرتره
دیافراگم بسته تر = عمق میدان بیشتر = مقدار بیشتری از عکس فوکوس خواهد بود / مناسب عکاسی منظره
برای اینکه با کارکرد و نقش دیافراگم در دوربین عکاسی بطور کامل آشنا شوید ویدئو زیر را ببینید.